Geleximco chi 2.500 tỷ mua một công ty liên tục thua lỗ với giá gấp 3 lần thị trường, hé lộ nguyên nhân phía sau

Sở Giao dịch Chứng khoán Hà Nội (HNX) vừa công bố kết quả phiên đấu giá theo lô cổ phần của Tổng công ty Cổ phần Điện tử và Tin học Việt Nam (Viettronics - VEC) do Tổng công ty Đầu tư và Kinh doanh vốn Nhà nước (SCIC) sở hữu.

Theo kết quả, Tập đoàn Geleximco đã trúng đấu giá toàn bộ hơn 38,5 triệu cổ phần VEC, tương ứng gần 88% vốn điều lệ công ty. Tổng số tiền mà Geleximco chi ra lên tới hơn 2.562 tỷ đồng, cao gấp gần 2,7 lần giá khởi điểm là 964 tỷ đồng. Như vậy, Geleximco định giá Viettronics khoảng 2.900 tỷ đồng, trong khi đó, vốn hóa công ty đang giao dịch trên sàn trước thời điểm đấu giá chỉ ở trên dưới 1.000 tỷ đồng.

Sau thương vụ, Geleximco chính thức trở thành cổ đông chi phối của Viettronics. Đại diện Geleximco cho biết thương vụ nằm trong chiến lược mở rộng đầu tư sang lĩnh vực công nghệ cao, đặc biệt là công nghiệp chip bán dẫn.

Viettronics tiền thân là Phòng Nghiên cứu Điện tử thuộc Bộ Công Thương, thành lập tháng 10/1970. Doanh nghiệp từng là một trong những cái tên tiên phong trong lĩnh vực điện tử, năng lượng, công nghiệp và công nghệ thông tin. Tuy nhiên, các năm gần đây, Viettronics liên tục gặp khó khăn và ghi nhận kết quả kinh doanh sa sút. Nửa đầu năm 2025, công ty đạt doanh thu 161 tỷ đồng, lỗ ròng 3 tỷ đồng.

Tính trong giai đoạn 2016 đến nay, doanh thu của Viettronics đã giảm mạnh từ 1.416 tỷ đồng vào năm 2016 xuống còn chưa đầy 300 tỷ đồng năm 2024. Lợi nhuận sau thuế của cổ đông công ty mẹ cũng liên tục âm trong nhiều năm liền.

Tính đến cuối quý II/2025, tổng tài sản của công ty đạt 752 tỷ đồng, chỉ bằng khoảng một phần tư số tiền Geleximco chi ra để mua cổ phần. Vốn chủ sở hữu đạt 548 tỷ đồng, chiếm 73% tổng tài sản, tiền mặt 110 tỷ đồng, đầu tư nắm giữ đến ngày đáo hạn 127 tỷ đồng.

Hàng tồn kho ở mức 83 tỷ đồng, nợ phải trả 205 tỷ đồng, chủ yếu là nợ ngắn hạn. Như vậy, có thể thấy Geleximco đang chi ra mức giá rất cao để giành quyền sở hữu Viettronics.

Nguyên nhân phía sau có thể đến từ việc Viettronics sở hữu quỹ đất “vàng” đáng kể tại nhiều vị trí đắc địa.

- Ở Hà Nội, công ty có 527m2 đất tại 15 Trần Hưng Đạo, phường Cửa Nam, đang khai thác làm văn phòng và mặt bằng kinh doanh; 288m2 tại 29F Hai Bà Trưng, công trình 8 tầng hợp tác với đối tác cùng hơn 1.200m2 mặt sàn tại tòa nhà MIPEC Tower, 229 Tây Sơn.

VEC còn có dự án 4.300m2 tại Cầu Giấy, nơi công ty dự kiến hợp tác với một thành viên của Tập đoàn Đầu tư Thăng Long (TIG) để xây dựng tòa nhà hỗn hợp.

- Tại Hải Phòng, công ty có 9.000m2 đất để xây Trường Cao đẳng Công nghệ Viettronics.

- Tại TP. HCM, công ty có 425m2 đất tại 197 Nguyễn Thị Minh Khai, phường Cầu Ông Lãnh.

Các công ty thành viên và liên kết của VEC cũng sở hữu nhiều khu đất lớn:

- CTCP Viettronics Tân Bình có hơn 23.400m2 đất văn phòng; hơn 6.200m2 tại đường Phạm Văn Hai, TP. HCM. Tại đây, công ty có kế hoạch xây dựng dự án VTB Green Building. Tính đến thời điểm 30/6/2025, công ty ghi nhận 9,3 tỷ xây dựng dở dang tại dự án này. Công ty cũng cho biết đang trong thời gian giải quyết các vấn đề pháp lý và tiến hành các thủ tục cần thiết để thực hiện công trình. Ngoài ra, Viettronics Tân Bình còn sở hữu 12.300m2 tại KCN Vĩnh Lộc và 15.100m2 tại KCN Cát Lái.

- CTCP Điện tử Thủ Đức có hơn 1.000m2 tại đường Nguyễn Văn Trỗi và gần 7.000m2 tại Đỗ Xuân Hợp, TP. HCM.

- CTCP Điện tử Bình Hòa có hơn 24.000m2 tại số 204 Nơ Trang Long (Bình Thạnh) và 10.000m2 tại KCN Hố Nai, Đồng Nai.

- CTCP Điện tử Biên Hòa có nhiều khu đất lớn tại trung tâm TP. HCM và hơn 26.000m2 tại KCN Biên Hòa 1.

Dù nhiều miếng đất còn đang vướng mắc pháp lý hoặc hết thời gian thuê chưa gia hạn được, quỹ đất khổng lồ của Viettronics vẫn được đánh giá có giá trị tiềm năng rất lớn. Đây có thể là một trong những nguyên nhân khiến Geleximco sẵn sàng trả mức giá cao gấp ba thị trường để thâu tóm doanh nghiệp.

Với thương vụ này, Geleximco có thể tạo cộng hưởng chuỗi giá trị trong các lĩnh vực mà tập đoàn đang tham gia như công nghiệp, ô tô, bán dẫn.

Geleximco được thành lập năm 1993 bởi doanh nhân Vũ Văn Tiền, hiện hoạt động trong nhiều lĩnh vực, gồm công nghiệp, bất động sản, tài chính. Tập đoàn đạt doanh thu trung bình hằng năm trên 20.000 tỷ đồng, tổng tài sản 80.000 tỷ đồng với hơn 10.000 lao động.

Gần đây, Geleximco liên tục mở rộng với các dự án đầu tư hạ tầng và công nghiệp như khởi công tuyến cao tốc CT.08 Ninh Bình – Hải Phòng với tổng vốn gần 20.000 tỷ đồng, khởi công Khu công nghiệp Hưng Phú 200ha, vốn gần 2.000 tỷ đồng tại Thái Bình.

Trước đó, Tập đoàn cũng đã ký hợp tác với đối tác Trung Quốc xây dựng nhà máy phụ tùng ô tô trị giá 400 triệu USD, dự kiến vận hành vào năm 2027.