Một thành phố trực thuộc Trung ương của Việt Nam sẽ có 2 đặc khu hành chính

TP. Hải Phòng dự kiến sẽ thực hiện sắp xếp lại toàn bộ 167 đơn vị hành chính cấp xã hiện có, qua đó giảm còn 50 đơn vị, tức giảm 117 đơn vị. Việc sắp xếp này nhằm tinh gọn bộ máy hành chính, nâng cao hiệu quả quản lý và thực hiện đúng định hướng chung của Trung ương. Sau khi hoàn tất, hệ thống hành chính cấp xã của thành phố sẽ bao gồm 24 phường, 24 xã và 2 đặc khu hành chính, giảm 70,05% đơn vị hành chính cấp xã

Đáng chú ý, huyện đảo Cát Hải và huyện đảo Bạch Long Vĩ sẽ là 2 đặc khu mới của TP. Hải Phòng.

Đặc khu Cát Hải được thành lập trên cơ sở giữ nguyên hiện trạng huyện Cát Hải, gồm 2 thị trấn (Cát Hải, Cát Bà) và 10 xã (Đồng Bài, Hoàng Châu, Nghĩa Lộ, Văn Phong, Gia Luận, Hiền Hào, Phù Long, Trân Châu, Việt Hải, Xuân Đám). Trụ sở làm việc của đặc khu này đặt tại trụ sở UBND huyện Cát Hải hiện nay.

Tương tự, đặc khu Bạch Long Vĩ sẽ được thành lập trên cơ sở huyện đảo Bạch Long Vĩ hiện tại, với trụ sở hành chính không thay đổi.

Huyện đảo Cát Hải, thuộc thành phố Hải Phòng, sở hữu tổng diện tích tự nhiên khoảng 325,6km2 và bao gồm tới 388 đảo lớn nhỏ. Nổi bật trong số đó là hai đảo chính: đảo Cát Hải với diện tích gần 40km2 (còn được biết đến là khu Đôn Lương) và đảo Cát Bà rộng khoảng 144km2 (khu Hà Sen), chưa tính phần diện tích mặt nước biển. Vị trí của huyện nằm ở phía Đông Nam, cách trung tâm thành phố Hải Phòng chừng 30km theo đường biển.

> > Tỉnh duy nhất tại Việt Nam 135 năm chưa từng thay tên sắp bị xóa tên khỏi bản đồ hành chính

Đảo Cát Hải mang đặc trưng địa hình bằng phẳng, nằm giữa hai cửa sông Nam Triệu và Lạch Huyện. Trên đảo hiện có năm đơn vị hành chính gồm thị trấn Cát Hải và các xã Hoàng Châu, Nghĩa Lộ, Văn Phong, Đồng Bài. Trong khi đó, đảo Cát Bà nổi bật với địa hình núi đá vôi trùng điệp, là nơi tọa lạc của thị trấn Cát Bà cùng các xã Trân Châu, Xuân Đám, Gia Luận, Hiền Hào, Phù Long và Việt Hải.

Với giá trị sinh thái, văn hóa và đa dạng sinh học đặc sắc, quần đảo Cát Bà đã được UNESCO công nhận là Khu dự trữ sinh quyển thế giới vào ngày 2/12/2004. Đồng thời, khu vực này cũng được Thủ tướng Chính phủ xếp hạng là Di tích quốc gia đặc biệt từ ngày 9/12/2013.

Cát Hải không chỉ là vùng đất mang ý nghĩa chiến lược trong phát triển kinh tế biển và logistics khu vực phía Bắc mà còn nổi bật với Khu kinh tế Đình Vũ - Cát Hải, nơi hội tụ nhiều khu công nghiệp và cảng biển hiện đại. Bên cạnh công nghiệp, du lịch cũng là thế mạnh chủ lực, đặc biệt với điểm nhấn là quần đảo Cát Bà – di sản thiên nhiên thế giới. Cát Hải cũng có ưu thế lớn trong nuôi trồng và chế biến thủy hải sản có giá trị cao

Bạch Long Vỹ là đảo xa bờ nhất trong vịnh Bắc Bộ, đóng vai trò đặc biệt trong định hướng phát triển kinh tế biển, bảo vệ chủ quyền và nghiên cứu khoa học biển. Đây là một trong những huyện đảo có nguồn hải sản phong phú và điều kiện thuận lợi cho đánh bắt xa bờ. Huyện đang từng bước phát triển các dịch vụ hậu cần nghề cá, đồng thời khuyến khích mô hình nuôi trồng thủy sản bền vững như cá giò, cá chim, rong biển.

Ngoài ra, địa phương còn là điểm quan trắc khí tượng thủy văn, nghiên cứu tài nguyên và môi trường biển. Nơi đây còn có khu bảo tồn biển được Thủ tướng Chính phủ Việt Nam ký Quyết định số 2630/QĐ-TTg thành lập vào ngày 31 tháng 12 năm 2013 để bảo vệ các đối tượng gồm: hệ sinh thái rạn san hô, hệ sinh thái rong biển - cỏ biển, bãi giống, bãi đẻ và các loài thủy sinh vật sinh sống tại khu vực khu bảo tồn.

Việc thành lập hai đặc khu hành chính Cát Hải và Bạch Long Vĩ không chỉ thể hiện quyết tâm cải tổ hệ thống quản lý hành chính theo hướng tinh gọn, hiệu quả mà còn mở ra nhiều cơ hội phát triển mới cho TP Hải Phòng. Với những lợi thế riêng biệt về vị trí địa lý, tài nguyên thiên nhiên và tiềm năng phát triển kinh tế biển, hai đặc khu này hứa hẹn sẽ trở thành những đầu tàu thúc đẩy tăng trưởng kinh tế, bảo tồn sinh thái và khẳng định vai trò chiến lược của Hải Phòng trong vùng duyên hải Bắc Bộ. Đây cũng là bước đi quan trọng góp phần hiện thực hóa tầm nhìn đưa Hải Phòng trở thành trung tâm kinh tế biển mạnh mẽ và bền vững của cả nước.