Trong bối cảnh lượng đơn hàng từ Mỹ lao dốc do thuế quan tăng kỷ lục, Trung Quốc đang nỗ lực giúp doanh nghiệp xuất khẩu tiêu thụ hàng ở thị trường trong nước. Nhưng thay vì thúc đẩy tăng trưởng, làn sóng chuyển hướng này lại đẩy nền kinh tế lớn thứ hai thế giới rơi sâu hơn vào vòng xoáy giảm phát.
Chính quyền các địa phương Trung Quốc và nhiều “ông lớn” thương mại điện tử như JD.com, Tencent và Douyin (phiên bản TikTok nội địa) đã vào cuộc, mở chiến dịch hỗ trợ tiêu thụ hàng hóa từng được sản xuất cho thị trường Mỹ.
JD.com cam kết bơm 200 tỷ nhân dân tệ (28 tỷ USD) để trợ giá, với các mặt hàng giảm tới 55% nhằm thu hút người tiêu dùng trong nước.
Thứ trưởng Thương mại Trung Quốc Thịnh Khâu Bình mô tả thị trường nội địa là “tấm đệm chiến lược” trong bối cảnh xuất khẩu gặp khó.
Tuy nhiên, theo chuyên gia kinh tế Zhou Yingke từ Barclays, chiến dịch này lại dẫn đến một “cuộc chiến giá khốc liệt” đang nổ ra giữa các doanh nghiệp Trung Quốc.
Hàng giảm giá tràn ngập khiến biên lợi nhuận co lại, đe dọa việc làm và khiến người dân càng thêm dè dặt trong chi tiêu – vốn đã yếu suốt thời gian qua. Chỉ số giá tiêu dùng (CPI) đã rơi vào vùng âm liên tiếp hai tháng đầu năm 2025, trong khi giá sản xuất (PPI) sụt 2,5% trong tháng 3 – tháng giảm thứ 29 liên tiếp.
Morgan Stanley dự báo, PPI tháng 4 có thể giảm sâu hơn nữa, tới 2,8%, trong bối cảnh các nhà xuất khẩu ngừng sản xuất và giao hàng sang Mỹ. Goldman Sachs thì cho rằng CPI Trung Quốc có thể chạm mốc 0% trong cả năm 2025, kéo theo mức giảm PPI khoảng 1,6%.
Thương chiến đẩy 16 triệu việc làm vào thế bấp bênh
Tổng thống Mỹ Donald Trump đã nâng thuế nhập khẩu với hàng hóa Trung Quốc lên mức chưa từng có: 145%. Bắc Kinh lập tức đáp trả với mức thuế 125%. Cuộc đối đầu này khiến hàng loạt doanh nghiệp Trung Quốc mất thị trường chủ lực.
“Bán hàng trong nước chỉ là cách xả hàng tồn và xoay vòng dòng tiền ngắn hạn. Lợi nhuận gần như bằng 0", chuyên gia Shen Meng nhận định. Một số nhà máy buộc phải chịu lỗ để duy trì hoạt động, số khác đang đóng cửa hoặc thu hẹp quy mô.
Theo Goldman Sachs, khoảng 16 triệu lao động – tương đương hơn 2% lực lượng lao động Trung Quốc – đang làm việc trong các ngành xuất khẩu sang Mỹ và đứng trước nguy cơ thất nghiệp.
Việc Mỹ xóa bỏ miễn trừ thuế cho các đơn hàng giá trị thấp (điều từng giúp các hãng như Shein hay Temu né thuế) cũng khiến dòng tiền của các doanh nghiệp nhỏ ngày càng căng thẳng. Eurasia Group dự báo tỷ lệ thất nghiệp ở thành thị có thể vượt 5,7% trong năm nay – cao hơn mục tiêu 5,5% của chính phủ.
Kinh tế Trung Quốc đối mặt hai cú sốc lớn
Trong những năm gần đây, xuất khẩu là “phao cứu sinh” khi bất động sản rơi tự do, đầu tư và tiêu dùng suy yếu, ngân sách và hệ thống ngân hàng căng thẳng. Nhưng hiện tại, cả hai trụ cột – bất động sản và thương mại – đang cùng suy giảm.
“Đây là cú sốc nhu cầu tồi tệ hơn dự kiến”, chuyên gia Ting Lu từ Nomura cảnh báo. Dù áp lực ngày càng tăng, Bắc Kinh vẫn chưa tung gói kích thích quy mô lớn và nhiều khả năng sẽ tiếp tục “án binh bất động” chờ số liệu xấu rõ ràng hơn.
Chuyên gia Justin Yifu Lin từ Đại học Bắc Kinh cho rằng Trung Quốc vẫn còn dư địa về chính sách tài khóa và tiền tệ, và “thách thức của Mỹ còn lớn hơn Trung Quốc”. Dù không đưa ra mốc thời gian, ông tin tranh chấp thuế quan sẽ sớm được giải quyết, bởi nếu không, người tiêu dùng Mỹ mới là bên chịu thiệt vì giá cả tăng cao.
Theo CNBC
Thanh Lê - nguoiquansat.vn
Theo Thị trường tài chính
Bình luận
0 Bình luận