Đề xuất mới nhất về tuyến cao tốc gần 26.000 tỷ nối thông Tây Nguyên với vùng Đông Nam Bộ có bóng dáng Vingroup

Theo Báo Thanh Niên, Công ty TNHH Cao tốc Gia Nghĩa - Chơn Thành (doanh nghiệp dự án) vừa có văn bản gửi UBND tỉnh Đồng Nai đề xuất chuyển đổi hình thức đầu tư dự án từ BOT sang BT.

Theo doanh nghiệp này, dự án thành phần 1 thuộc cao tốc Gia Nghĩa (Lâm Đồng) - Chơn Thành (Đồng Nai) được ký kết giữa UBND tỉnh Bình Phước (nay là tỉnh Đồng Nai) với liên danh Vingroup - Techtra theo hợp đồng BOT từ ngày 29/6/2025.

Đến nay, các đơn vị tư vấn đã khẩn trương triển khai và bàn giao hồ sơ thiết kế kỹ thuật đợt 1 với chiều dài 40,6km tuyến chính và 10 cây cầu trên tuyến, đạt khoảng 30% tiến độ thiết kế kỹ thuật toàn tuyến. Hồ sơ hiện đang được bổ sung, hoàn thiện để trình Sở Xây dựng tỉnh Đồng Nai thẩm định.

Công tác thi công cũng đang được Công ty Lizen triển khai tại Km 117 (xã Nha Bích, tỉnh Đồng Nai). Tổng chi phí mà doanh nghiệp dự án đã thực hiện đến nay vượt 400 tỷ đồng.

Theo doanh nghiệp dự án và liên danh nhà đầu tư, cả hai đang đối diện nhiều khó khăn xuất phát từ các yếu tố khách quan, phát sinh sau ngày 1/7/2025 khi địa giới hành chính giữa các tỉnh được sáp nhập, cùng với sự điều chỉnh quy hoạch giao thông tại Đồng Nai và Lâm Đồng. Những thay đổi này ảnh hưởng đáng kể đến phương án tài chính và khả năng huy động vốn cho dự án.

Trước đó, ngày 8/10, Ngân hàng Techcombank - đơn vị được đề nghị thu xếp vốn cho dự án thành phần 1 đã có văn bản yêu cầu làm rõ một số nội dung liên quan.

Phía ngân hàng cho biết đang gặp khó khăn trong việc thẩm định khả năng thu hồi vốn vay do xuất hiện các “yếu tố thay đổi hoàn cảnh cơ bản”, bao gồm: điều chỉnh hướng tuyến, nút giao, phương án khai thác sau sáp nhập tỉnh; quy hoạch giao thông mới khiến ngân hàng quan ngại về lưu lượng, doanh thu và nguồn trả nợ dự án.

Đáng chú ý, quy hoạch giao thông theo trục Đông - Tây (hướng biển) sau sáp nhập tỉnh, đặc biệt là sự xuất hiện của dự án cao tốc Gia Nghĩa - Bảo Lộc - Phan Thiết, được dự báo sẽ tác động mạnh đến nhu cầu sử dụng cao tốc Gia Nghĩa - Chơn Thành. Nguy cơ giảm lưu lượng xe có thể ảnh hưởng tiêu cực đến hiệu quả kinh tế cũng như khả năng trả nợ của dự án thành phần 1.

Ngoài ra, doanh nghiệp dự án cũng cho biết đang gặp vướng mắc kéo dài trong công tác giải phóng mặt bằng và nguồn vật liệu xây dựng như đã nhiều lần báo cáo cơ quan quản lý. So với tiến độ cam kết trong hợp đồng BOT dự kiến đến tháng 9/2025 phải bàn giao 30% mặt bằng sạch dự án hiện chậm từ 2-3 tháng.

Do đó, doanh nghiệp dự án đề nghị UBND tỉnh Đồng Nai xem xét việc chuyển đổi hình thức đầu tư từ xây dựng - kinh doanh - chuyển giao (BOT) sang xây dựng - chuyển giao (BT) với phương án thanh toán bằng quỹ đất tại Đồng Nai cho toàn tuyến cao tốc Gia Nghĩa - Chơn Thành. Cả hai cho rằng việc chuyển đổi phương thức đầu tư sẽ giúp bảo đảm tính khả thi, đem lại lợi ích cho tất cả các bên.

Doanh nghiệp dự án và liên danh nhà đầu tư kiến nghị UBND tỉnh đánh giá một cách khách quan tính không khả thi của dự án thành phần 1 theo phương thức BOT trong bối cảnh thay đổi địa giới hành chính; đồng thời rà soát lại hiệu quả kinh tế của mô hình BOT đối với doanh nghiệp, cơ quan có thẩm quyền và địa phương nơi tuyến đi qua.

Với đề xuất chuyển đổi sang BT, doanh nghiệp và nhà đầu tư cam kết chịu trách nhiệm đầy đủ trước cơ quan có thẩm quyền về tiến độ, chất lượng công trình và các nghĩa vụ tài chính; tối ưu hóa hiệu quả đầu tư và lợi ích xã hội; sử dụng quỹ đất khả thi và huy động vốn hợp pháp từ các đối tác chiến lược để bảo đảm tiến độ và chất lượng thi công.

Được biết, dự án cao tốc Gia Nghĩa - Chơn Thành có tổng chiều dài khoảng 124,13km, gồm 23,1km đoạn qua tỉnh Lâm Đồng và 101,03km đoạn qua tỉnh Đồng Nai với tổng mức đầu tư hơn 25.500 tỷ đồng. Tại Đồng Nai, tuyến đi qua 10 địa phương.

Dự án thành phần 1 được đầu tư theo phương thức đối tác công tư, do Liên danh Vingroup - Techtra thực hiện (thành viên liên danh gồm CTCP Đầu tư và Phát triển hạ tầng Techtra và Tập đoàn Vingroup - CTCP).

Sau khi hoàn thành và đưa vào khai thác, cao tốc Gia Nghĩa - Chơn Thành được kỳ vọng trở thành trục động lực mới của khu vực Đông Nam Bộ và Tây Nguyên.

Tuyến đường giúp rút ngắn thời gian di chuyển giữa hai vùng, thúc đẩy giao thương nông sản, mở rộng không gian phát triển công nghiệp - đô thị và thu hút đầu tư vào những địa bàn giàu tiềm năng như Đắk Nông và Bình Phước.

Tuyến cao tốc này cũng góp phần hoàn thiện mạng lưới giao thông khu vực phía Tây, giảm tải cho các quốc lộ hiện hữu, nâng cao năng lực vận tải hàng hóa và tăng sức cạnh tranh toàn vùng trong quá trình hội nhập.