Hồ sơ nội bộ của Chính phủ Mỹ đã tiết lộ hàng loạt sai phạm “đáng lo ngại” trong các nhà máy chế biến thịt, làm dấy lên cảnh báo về việc “thịt bẩn” từ Mỹ có thể tràn vào Anh sau các thỏa thuận thương mại hậu Brexit.
Phát hiện sai phạm vệ sinh nghiêm trọng tại các nhà máy thịt lớn nhất nước Mỹ, 15% dân số mắc bệnh do thực phẩm mỗi năm
Một phân tích cho thấy các vi phạm vệ sinh đã được ghi nhận tại nhiều nhà máy chế biến thịt quy mô lớn ở Mỹ, trong bối cảnh ước tính cứ 7 người thì có 1 người Mỹ mắc bệnh liên quan đến thực phẩm hàng năm. Vào năm 2018, cuộc điều tra chung giữa The Bureau of Investigative Journalism (TBIJ) và tờ The Guardian phát hiện số lượng các sự cố mất vệ sinh ở mức mà giới chuyên gia đánh giá là “đặc biệt đáng lo ngại”.
Tại Mỹ, các tổ chức vận động đã liên tục kêu gọi bịt lỗ hổng pháp lý cho phép thịt nhiễm khuẩn salmonella vẫn được phép lưu thông trong chuỗi cung ứng thực phẩm cho con người. Họ cũng cảnh báo về xu hướng đẩy nhanh tốc độ sản xuất tại các nhà máy chế biến thịt. Trong khi đó, tại Anh, các tổ chức vận động lo ngại việc ký kết thỏa thuận thương mại hậu Brexit với Mỹ có thể khiến thị trường bị “ngập tràn thịt bẩn”.
Hồ sơ mật của chính phủ Mỹ tiết lộ sai phạm nghiêm trọng trong nhà máy chế biến thịt
Các tài liệu chưa công bố từ chính phủ Mỹ lúc đó ghi lại hàng loạt sự cố vi phạm vệ sinh tại các nhà máy chế biến thịt, bao gồm:
- Thịt gia cầm nhiễm bệnh (đã bị loại khỏi thực phẩm cho người) lại được phát hiện trong các thùng dùng để chứa thực phẩm ăn được.
- Xác lợn chất đống trên sàn nhà máy sau khi thiết bị gặp sự cố, khiến thịt bị nhiễm mỡ, máu và các chất bẩn khác.
- Thịt chuẩn bị đưa vào chuỗi cung ứng cho người tiêu dùng bị phát hiện dính đầy phân và có các ổ mủ áp xe.
- Vòi nước áp lực cao được dùng để rửa sàn bẩn ngay cạnh dây chuyền đang chế biến thực phẩm.
- Sàn nhà máy bị ngập nước bẩn do cống bị tắc vì vụn thịt và rác thải.
- Gà bị nhiễm bẩn (dính phân hoặc rơi xuống sàn) được đưa trở lại dây chuyền sản xuất sau khi rửa qua bằng nước pha clo loãng.

Tuy nhiên, các tổ chức giám sát cảnh báo vẫn còn nhiều vi phạm khác có thể chưa bị phát hiện. Ông Tony Corbo, chuyên gia vận động cấp cao của tổ chức Food and Water Watch, cho biết: “Dù các thanh tra có thể ghi nhận hàng trăm vi phạm mỗi tuần, tôi tin rằng vẫn có nhiều hành vi không an toàn bị bỏ sót”. Các thanh tra vệ sinh thực phẩm được The Guardian phỏng vấn cũng đồng tình, cho rằng tốc độ dây chuyền quá nhanh và áp lực vận hành khiến việc bỏ sót sai phạm là “khó tránh khỏi”.
Giáo sư Erik Millstone, chuyên gia về an toàn thực phẩm tại Đại học Sussex, cho rằng các phát hiện này đặc biệt đáng lo ngại: “Chúng làm tăng nguy cơ lây lan vi khuẩn từ xác động vật sang các phần thịt khác. Tỷ lệ ngộ độc thực phẩm do vi khuẩn ở Mỹ cao hơn đáng kể so với Anh hay EU, và nguyên nhân hàng đầu là điều kiện vệ sinh kém trong chuỗi cung ứng thịt”.
2 ông lớn sản xuất thịt bị nêu tên trong loạt tài liệu vi phạm an toàn thực phẩm nội bộ
TBIJ và The Guardian đã tiếp cận được các tài liệu chưa từng công bố liên quan đến 47 nhà máy chế biến thịt tại Mỹ. Một số tài liệu đề cập đến những công ty lớn như Pilgrim’s Pride – một trong các nhà sản xuất gia cầm lớn nhất nước Mỹ, và Swift Pork.
Dù chưa phản ánh đầy đủ toàn ngành (khi có khoảng 6.000 nhà máy tại Mỹ thường xuyên được Cục Thanh tra An toàn Thực phẩm – FSIS – giám sát), các tài liệu này cung cấp cái nhìn cận cảnh về những vấn đề hiếm khi được công khai, và đã dấy lên cảnh báo từ các tổ chức vận động tại cả Mỹ và Anh.
David Wallinga, chuyên gia y tế cấp cao tại Natural Resources Defence Council – tổ chức đã tiếp cận một phần tài liệu – cho rằng: “Ngành công nghiệp thịt Mỹ cần có trách nhiệm cải thiện toàn diện”. Ông cho biết hồ sơ liên quan đến Pilgrim’s Pride ghi nhận “nhiều vi phạm nghiêm trọng về an toàn thực phẩm”.
Tại Anh, Kerry McCarthy, cựu Bộ trưởng Môi trường đối lập và nghị sĩ Đảng Lao động, yêu cầu Cơ quan Tiêu chuẩn Thực phẩm (FSA) và cả nội các chính phủ phải đưa ra cam kết rõ ràng rằng các tiêu chuẩn vệ sinh thực phẩm sẽ không bị nới lỏng trong tiến trình đàm phán thương mại với Mỹ.
“Chúng ta không thể để cuộc đua này đi theo hướng hạ thấp tiêu chuẩn. Anh nên yêu cầu Mỹ nâng chuẩn và đảm bảo an toàn thực phẩm trước khi chấp nhận nhập khẩu thịt Mỹ”, bà nhấn mạnh. McCarthy đã gửi thư trực tiếp tới Bộ trưởng Môi trường Michael Gove và Bộ trưởng Thương mại Liam Fox để bày tỏ quan ngại.
Các tài liệu mà TBJ và The Guardian tiếp cận không phản ánh đầy đủ số lượng báo cáo vi phạm trong toàn ngành, tuy nhiên một bộ dữ liệu liên quan đến 13 nhà máy chế biến thịt đỏ và gia cầm quy mô lớn trong giai đoạn 2015–2017 ghi nhận trung bình hơn 150 vi phạm mỗi tuần, tương đương 15.000 vi phạm trong toàn bộ giai đoạn.
Ngoài ra, hàng nghìn vi phạm tương tự cũng đã được ghi nhận tại 10 nhà máy sản xuất thịt lợn trong vòng 5 năm tính đến năm 2016. Một loạt tài liệu chưa từng công bố khác cho thấy Pilgrim’s Pride – công ty đã mua lại Moy Park, nhà sản xuất gia cầm lớn của Anh – cũng gặp hàng loạt sai phạm tại 24 nhà máy do hãng này vận hành. Pilgrim’s Pride giết mổ khoảng 34 triệu con gà mỗi tuần, chiếm khoảng 20% tổng sản lượng gia cầm tại Mỹ.
Trong giai đoạn 25 tháng từ năm 2014 đến 2016, hơn 16.000 báo cáo vi phạm tại các cơ sở của Pilgrim’s Pride đã được lập, ghi nhận tổng cộng 36.612 lỗi vi phạm quy định – trung bình 1.464 lỗi mỗi tháng.

Trong một sự cố, thịt nhiễm bệnh – đã bị loại khỏi chuỗi cung ứng – vẫn được đặt vào thùng chứa dành cho thực phẩm phân phối. Thanh tra phát hiện “các xác gia cầm có dấu hiệu nhiễm trùng huyết… xác gia cầm chết không phải do giết mổ… nội tạng và xác còn nguyên đầu”. Viên thanh tra đã yêu cầu loại bỏ toàn bộ lô hàng đó. Một sự cố tương tự cũng xảy ra chỉ vài ngày sau đó.
Trong một trường hợp khác, một thanh tra thấy đùi gà chất đống trên sàn, yêu cầu công nhân thu gom để “tái xử lý bằng nước clo loãng”. Tình huống tương tự đã từng được ghi nhận trước đó. Tại khu vực đóng gói, 36 con gà nguyên con đã được bọc co lại bị rơi vãi trên sàn. Thanh tra ghi nhận: “Khi tôi có mặt, nhà máy bắt đầu xử lý bằng cách nhặt toàn bộ sản phẩm bị ảnh hưởng… và đưa đến khu vực rửa chuyên dụng để rửa sạch”.
Một sự cố khác ghi nhận gan bị nhiễm bẩn bởi phân, khi thanh tra thấy “ruột gà dài khoảng 16,5 cm nằm trong thùng gan, hai đầu có phân chảy ra. Toàn bộ số gan bị loại khỏi chuỗi cung ứng thực phẩm.
Tại một nhà máy khác của Pilgrim’s Pride, hồ sơ cho thấy thiết bị không đạt chuẩn khiến xác gà bị nhiễm phân. “Trong số 10 con được kiểm tra, tôi thấy một con có vết phân màu xanh nâu, dẻo, ở đùi phải”. Con gà bị giữ lại để kiểm tra nội bộ, sau đó được chuyển đến khu vực tái xử lý bằng nước clo. Những sự cố tương tự đã được ghi nhận trước đó.
Các hồ sơ nội bộ của FSIS cũng ghi nhận nhiều vi phạm tại các nhà máy chế biến thịt lợn. Tại một cơ sở do Swift Pork (thuộc sở hữu của tập đoàn thịt khổng lồ JBS) vận hành, một sự cố thiết bị khiến 48 xác lợn rơi xuống sàn, dẫn đến nhiễm “mỡ đen từ xe đẩy, bụi bẩn và vết máu”. Dây chuyền phải dừng lại trong khoảng 15 phút. Số thịt này sau đó được cắt tỉa và xử lý bằng hơi nước ở nhiệt độ 180°F (82°C).
Trong một sự cố khác, một công nhân rửa sàn nhà máy khi trên băng chuyền cạnh đó vẫn còn thịt, tạo ra hơi nước có thể chứa mầm bệnh lây sang sản phẩm. Thanh tra ghi nhận: “Hơi nước này bị nhiễm các chất bẩn không dùng được và... đã tiếp xúc với thực phẩm”.
Trong một sự cố riêng biệt, thanh tra phát hiện một đầu lợn chắn ngang miệng cống, khiến “nước thải nhiễm máu tràn ra khu vực xung quanh”. Vết tắc này cùng với một cống khác bị nghẽn do tích tụ da thừa đã khiến nước bẩn lan ra nhiều khu vực trong nhà máy. Một thanh tra viết trong báo cáo: “Việc cống bị tắc đã tạo ra điều kiện mất vệ sinh; nước nhiễm máu tại lối đi có thể bị giẫm đạp và bắn ra khắp khu vực giết mổ khi công nhân đi qua vũng nước”.
Tại khu vực khác trong nhà máy, thanh tra phát hiện một bồn rửa tay bằng thép không gỉ bị tắc, chứa đầy khoảng 1/4 nước đứng, nhiễm máu và có các mảnh mỡ và thịt. Thanh tra ghi nhận: “Công nhân sử dụng bồn này để rửa tay và găng tay – điều này khiến khu vực trở nên mất vệ sinh nghiêm trọng”.
Mỹ ghi nhận tỷ lệ bệnh do vi khuẩn Salmonella cao
Theo một phân tích từ tổ chức vận động chính sách Sustain (Anh), tỷ lệ mắc bệnh do thực phẩm tại Mỹ thời điểm đó ở mức “đáng báo động”. Ước tính mỗi năm khoảng 14,7% dân số Mỹ (tương đương 48 triệu người) mắc các bệnh liên quan đến thực phẩm, so với chỉ 1,5% (1 triệu người) tại Anh. Tại Mỹ, mỗi năm có khoảng 128.000 người phải nhập viện và 3.000 ca tử vong do bệnh truyền qua thực phẩm.

Trong đó, vi khuẩn Salmonella là một trong những tác nhân chính, gây khoảng 1 triệu ca bệnh mỗi năm tại Mỹ. Ở Anh, con số chính thức năm 2016 là dưới 10.000 ca được xác nhận qua xét nghiệm, tuy nhiên số trường hợp không được báo cáo có thể cao hơn đáng kể. Salmonella thường có mặt trong ruột gia cầm và gia súc, phát sinh từ nông trại và lây lan qua phân trong quá trình vận chuyển đến lò mổ, cũng như trong quy trình giết mổ và chế biến không đảm bảo.
Theo The Guardian
Kiều Trang - nguoiquansat.vn
Theo Thị trường tài chính
Bình luận
0 Bình luận