Phó Thủ tướng phản hồi kiến nghị xây dựng trung tâm hàng hải quốc tế tại TP. HCM của Gemadept (GMD)

Văn phòng Chính phủ vừa có Công văn 12131/VPCP-ĐMDN truyền đạt ý kiến của Phó Thủ tướng Nguyễn Chí Dũng liên quan đến kiến nghị của Ban IV về các khó khăn, vướng mắc trong hoạt động logistics, xuất nhập khẩu.

Công văn do Phó Chủ nhiệm Văn phòng Chính phủ Mai Thị Thu Vân ký, gửi các Bộ Tài chính, Xây dựng, Công an, Công Thương và UBND TP. HCM, Hải Phòng, yêu cầu nghiên cứu báo cáo tháng 10 của Ban Nghiên cứu phát triển kinh tế tư nhân (Ban IV) để xem xét, xử lý các kiến nghị của doanh nghiệp theo thẩm quyền, chức năng, nhiệm vụ được giao. Trường hợp vượt thẩm quyền, báo cáo cấp có thẩm quyền giải quyết.

Cụ thể, Phó Thủ tướng giao Bộ Xây dựng nghiên cứu các đánh giá, kiến nghị của Ban IV về hệ thống cảng biển, vận tải thủy nội địa, hạ tầng logistics nhằm nâng cao năng lực vận chuyển, tối ưu việc vận chuyển của hàng hóa Việt Nam từ thời gian đến giá cả.

Bộ Xây dựng cũng được yêu cầu chủ trì, phối hợp với UBND TP. HCM, TP. Hải Phòng và các doanh nghiệp dẫn dắt, hiệp hội doanh nghiệp liên quan xây dựng Chiến lược phát triển trung tâm hàng hải quốc tế tại TP. HCM, Chiến lược phát triển vận tải thủy nội địa tại TP. HCM, Hải Phòng; chủ động tham mưu, đề xuất các cách làm mới có tính chất công – tư.

Các việc này cần được hoàn thành để báo cáo cấp có thẩm quyền xem xét, quyết định trong quý I/2026.

Trước đó tại phiên họp chuyên đề của Ủy ban II (Ban IV) về hạ tầng, cảng biển, logistics và năng lượng mới cuối tháng 9/2025, nhiều doanh nghiệp đã chủ động đề xuất các dự án chiến lược theo hướng “công – tư đồng kiến quốc”, mở ra các cơ hội hợp tác giữa khu vực tư nhân và Nhà nước trong giai đoạn phát triển tiếp theo.

Đại diện CTCP Gemadept (HoSE: GMD) đã giới thiệu hai sáng kiến trọng điểm phù hợp với mô hình ViPEL “20 - 200 - 2.000”, phản ánh sự liên kết giữa vai trò dẫn dắt của Nhà nước và sự tham gia chủ động của khối doanh nghiệp.

Dự án thứ nhất liên quan đến việc xây dựng trung tâm hàng hải quốc tế tại TP. HCM. Theo GMD, Việt Nam hiện đang nổi lên như một trong những thị trường vận tải container phát triển nhanh nhất trong khu vực, nhưng vẫn còn phụ thuộc nhiều vào các dịch vụ logistics do nước ngoài kiểm soát. Trong khi đó, TP. HCM với vị trí chiến lược ven biển, tiềm lực kinh tế và dịch vụ mạnh - hội đủ điều kiện để trở thành một trung tâm hàng hải hàng đầu.

Ông Phạm Quốc Long, Phó Tổng Giám đốc Gemadept nhấn mạnh, việc phát triển trung tâm này không chỉ mang lại lợi ích kinh tế cho doanh nghiệp mà còn tạo hiệu ứng lan tỏa tới toàn bộ nền kinh tế, từ cơ quan quản lý nhà nước, hãng tàu đến cộng đồng doanh nghiệp xuất nhập khẩu. Đặc biệt, việc điều chỉnh chi phí bốc dỡ container hợp lý có thể giúp cảng biển Việt Nam tăng năng lực cạnh tranh trong chuỗi cung ứng toàn cầu.

Để triển khai hiệu quả, dự án này cần hàng loạt chính sách hỗ trợ từ phía Chính phủ như: Thúc đẩy chuyển đổi số ngành hàng hải, cải cách chính sách giá cảng, xây dựng khu thương mại tự do, đầu tư vào hệ thống kết nối trung tâm (MCS), đào tạo nguồn nhân lực và thành lập các cơ quan quản lý quốc tế.

Dự án thứ hai mà Gemadept đề xuất là phát triển vận tải thủy nội địa, nhằm giảm chi phí logistics quốc gia. Với mạng lưới sông ngòi dày đặc gồm hơn 2.300 tuyến kênh và hơn 42.000km chiều dài, Việt Nam có tiềm năng lớn nhưng lại chưa được đầu tư tương xứng. Mặc dù hiện nay, vận tải thủy chiếm khoảng 20% tổng lượng vận chuyển hàng hóa trong nước, nhưng giai đoạn 2001-2020, nguồn vốn đầu tư chỉ chiếm khoảng 2% tổng đầu tư toàn ngành.

Để tận dụng tiềm năng này, Gemadept đề xuất ưu tiên nâng cấp tuyến luồng kênh Hà Nam và cải tạo tĩnh không các cầu như Đồng Nai, Bình Triệu 1, Bình Phước 1... nhằm tạo điều kiện cho tàu lớn lưu thông thuận lợi hơn.